Bệnh nhân là T.T.L (104 tuổi) là người dân tộc Sán Dìu, trú tại phường Cẩm Phú, thành phố Cẩm Phả. Theo gia đình cho biết, cụ bà ở nhà thỉnh thoảng đau bụng, nghỉ ngơi thì tự khỏi, đôi khi lẫn do sa sút trí tuệ tuổi già. Sáng 29/4, cụ bà bị đau dữ dội nên được các con đưa vào bệnh viện tuyến dưới theo dõi, những cơn đau quặn ngày càng tăng dần và nhiều hơn trước. Kết quả chụp cắt lớp ổ bụng phát hiện bệnh nhân bị thoát vị nghẹt do ruột non chui vào lỗ bịt bên trái. Vì bệnh nhân cao tuổi, già yếu lại bị bệnh hiếm gặp nên các bác sĩ tuyến dưới đã liên hệ hội chẩn từ xa và lập tức chuyển Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh để phẫu thuật.

Hình ảnh khối thoát vị bịt qua phim chụp cắt lớp vi tính.

Tiếp nhận người bệnh tại khoa Cấp cứu, các bác sĩ đã hội chẩn liên khoa Ngoại, Gây mê hồi sức đánh giá, bệnh nhân tuổi cao hiếm gặp (104 tuổi) bị thoát vị bịt, lú lẫn, tuy nhiên không có bệnh lý nội khoa cấp tính, chức năng tim phổi còn ổn định. Vì vậy, các bác sĩ quyết định thực hiện phẫu thuật nội soi cấp cứu xử trí khối thoát vị bịt và đặt lưới nhân tạo phủ lỗ thoát vị, kịp thời cứu người bệnh thoát khỏi nguy cơ hoại tử ruột.

Phẫu thuật xử trí khối thoát vị và đặt lưới che lỗ thoát vị.

Ca mổ do bác sĩ CKI Bùi Văn Dũng – khoa Ngoại cùng kíp gây mê hồi sức phối hợp thực hiện. Phẫu thuật viên tiến hành đưa dụng cụ nội soi qua vết rạch vào ổ bụng kiểm tra thấy khối thoát vị là một quai ruột non chui qua và bị nghẹt ở lỗ bịt bên trái. Sau khi giải phóng ra khỏi lỗ thoát vị, kiểm tra thấy đoạn ruột vẫn hồng hào, thông tốt. Phẫu thuật viên khéo léo phẫu tích túi thoát vị bịt, tiến hành đặt một tấm lưới nhân tạo nhằm che phủ và tăng cường độ chắc chắn cho vùng sàn chậu. Ca mổ thành công sau 1 giờ phẫu thuật. Dù có tuổi song cụ bà sau mổ phục hồi tích cực, hết đau bụng, ăn uống bình thường, có thể nhanh chóng xuất viện trong vài ngày tới.

Thoát vị bịt là một bệnh lý hiếm gặp, chiếm dưới 1% trong số các loại thoát vị, nguy cơ tử vong cao nhất trong các loại thoát vị thành bụng. Thoát vị lỗ bịt xảy ra ở ống bịt hay còn gọi là ống dưới mu. Bệnh xảy ra khi các thành phần trong ổ bụng chui qua chỗ khuyết của lỗ bịt để đi vào ống bịt.

Bác sĩ CKII Phạm Việt Hùng – Trưởng khoa Ngoại, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Bệnh lý này thường xuất hiện ở nữ giới lớn tuổi, thể trạng gầy, đã sinh con nhiều lần và đi kèm với các bệnh khác. Như trường hợp của cụ L. là một ví dụ điển hình. Bệnh nhân tuổi cao hiếm gặp lại bị bệnh lý cấp tính gây đau bụng dữ dội, tình trạng này nếu không được chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời có thể dẫn tới nguy cơ phải cắt bỏ ruột do hoại tử, đe dọa tính mạng, nhất là với bệnh nhân tuổi cao sức yếu. Việc phối hợp cấp cứu kịp thời giành lại sự sống cho người bệnh vào đúng dịp nghỉ lễ đã mang lại niềm vui, hạnh phúc cho người thân, gia đình”.

Cụ bà 104 tuổi phục hồi nhanh, ít đau đớn với vết mổ nhỏ trên bụng.

Nguyên nhân của thoát vị bịt được cho là sự lỏng lẻo của sàn chậu đi kèm với tuổi cao, thể trạng gầy, lượng mỡ của cơ thể giảm có thể làm rộng lỗ bịt. Ngoài ra còn do tình trạng táo bón kéo dài, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, cổ trướng hoặc do bất thường trong cấu trúc bẩm sinh làm tăng áp lực ổ bụng gây thoát vị bịt. Thoát vị bịt khó phát hiện do triệu chứng đau vùng bẹn nghèo nàn, dễ nhầm lẫn với bệnh lý khác, việc thăm khám thông thường có thể phát hiện từ dấu hiệu đau co một chân bên bị thoát vị do khối thoát vị chèn vào thần kinh lỗ bịt. Phương tiện tốt nhất để chẩn đoán khi nghi ngờ căn bệnh này là chụp cắt lớp vi tính ổ bụng. Thoát vị bịt có nguy cơ nghẹt cao do lỗ thoát vị nhỏ, nếu không được xử trí kịp thời có thể dẫn tới nguy cơ hoại tử ruột, nhiễm trùng, sốc đe dọa tính mạng. Phẫu thuật là phương pháp điều trị triệt để duy nhất với các loại thoát vị thành bụng nói chung.

“Trước kia, các trường hợp thoát vị thành bụng đều được chỉ định mổ mở để điều trị. Phương pháp truyền thống này có nhược điểm là thường chỉ xử trí được một loại thoát vị (ví dụ như thoát vị bẹn), không phát hiện được các thoát vị ẩn kèm theo, ít có yếu tố thẩm mỹ, bệnh nhân đau đớn và thời gian hồi phục kéo dài. Với phương tiện, trang thiết bị phẫu thuật hiện đại cùng đội ngũ phẫu thuật viên có kinh nghiệm và trình độ trong lĩnh vực ngoại ổ bụng, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh hiện đã xử trí được hầu hết trường hợp thoát vị, thậm chí các khối thoát vị lớn, thoát vị nghẹt bằng phương pháp mổ nội soi, mở ra cơ hội điều trị tối ưu cho người bệnh với các ưu điểm vượt trội, như: đánh giá tổn thương tốt, xử lý cùng lúc nhiều thoát vị với một đường mổ, ít đau đớn, hồi phục nhanh và tính thẩm mỹ cao”, bác sĩ Hùng cho biết thêm.

Không chỉ bệnh nhân L., Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã từng thực hiện các ca đại phẫu, mổ cấp cứu thành công cho nhiều bệnh nhân ở độ tuổi “xưa nay hiếm” (trên 100 tuổi) . Điều này ngày càng khẳng định trình độ kinh nghiệm, tay nghề chuyên môn cao của đội ngũ bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh cùng với việc làm chủ và triển khai hiệu quả kỹ thuật phẫu thuật nội soi hiện đại đã giúp người cao tuổi được thụ hưởng phương pháp điều trị hiện đại với kết quả tối ưu nhất, tạo thêm niềm tin cho người dân trên địa bàn tỉnh có thể yên tâm khám và điều trị bệnh tại cơ sở y tế hàng đầu tuyến tỉnh./.

Bs.Phạm Hùng - Hà Trang