QUY TRÌNH 1

QUY TRÌNH ĐỊNH LƯỢNG URE

 

I.      NGUYÊN LÝ

Ure máu được định lượng theo phương pháp động học UV. Phản ứng như sau:        

                      Urea + H2O          Urease        2NH4+  + CO32-

2NH4+  + α-oxoglutarate+ 2NADH  GLDH  2L-glutamate + 2NAD+ +  2H2O

II.       CHUẨN BỊ

1.  Cán bộ thực hiện: Bác sĩ hoặc cán bộ đại học và kỹ thuật viên chuyên ngành Hóa sinh.

2.  Phương tiện, hóa chất:

- Máy móc: hệ thống máy sinh hóa Olympus AU640, Beckman Coulter AU680

- Thuốc thử sẵn sàng sử dụng: R1: NADH, α-oxoglutarate; R2: Tris, EDTA, GLDH, ADP, Urease,… Bảo quản ở 2- 8°C  đến khi hết hạn sử dụng, 8 tuần khi để trên máy phân tích.

- Các loại dung dịch hệ thống khác: Wash solution,…

- Chuẩn, nước muối sinh lý

- Huyết thanh kiểm tra chất lượng 2 mức (Quality Control Serum level 1 và 2) (viết tắt: QC 1 và QC 2)

3.  Người bệnh:

Người bệnh được giải thích và tư vấn trước khi thực hiện XN, tốt nhất là nhịn ăn sáng và lấy máu vào buổi sáng.

4.     Phiếu xét nghiệm: có đầy đủ thông tin về bệnh nhân bao gồm họ tên, tuổi, khoa phòng, chẩn đoán, tình trạng mẫu, tên BS chỉ định, ngày giờ chỉ định, ngày giờ lấy mẫu, các loại thuốc đã sử dụng (nếu có)…

III.        CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1.     Lấy mẫu bệnh phẩm và xử lý mẫu:

- Bệnh phẩm phải được lấy đúng kỹ thuật vào ống xét nghiệm tiêu chuẩn. Có thể sử dụng ống không chống đông ống có chất chống đông bằng EDTA, Li- Heparin (không dùng ammonium heparin).

- Bệnh phẩm được nhận từ các khoa lâm sàng và bộ phận lấy mẫu phòng khám. Nhân viên nhận mẫu lấy thông tin bệnh nhân từ phần mềm quản lý Bệnh viện, in và dán barcode vào ống bệnh phẩm, sau đó cho ly tâm 4000 vòng trong 5 phút trước khi tiến hành kỹ thuật.

-  Bảo quản huyết thanh/huyết tương ở 2- 8°C trong vòng 7 ngày, ở -20°C được 12 tháng. Rã đông 1 lần. Để bệnh phẩm, chất chuẩn, QC ở nhiệt độ phòng (20- 25°C) và lắc đều trước khi tiến hành xét nghiệm.

2. Tiến hành kỹ thuật

- Máy xét nghiệm, hóa chất đã được chuẩn trước khi thực hiện phân tích. Kiểm tra chất lượng nằm trong giới hạn cho phép. Thông thường chạy nội kiểm (QC) 2 mức: mức bình thường và không bình thường. Đối chiếu với luật về kiểm tra chất lượng nếu đạt thì tiến hành phân tích mẫu .

- Đưa bệnh phẩm vào phân tích theo protocol của máy. Khi có kết quả thì phân tích và đối chiếu với phiếu xét nghiệm, trả, lưu kết quả vào hệ thống mạng, in phiếu kết quả xét  nghiệm và trả kết quả cho người bệnh đúng thời gian quy định.

IV.        NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ

1.     Giá trị bình thường: Ure Huyết thanh/ huyết tương:

- Người lớn: 2,5 - 7,5 mmol/L

- Trẻ sơ sinh: 1,4 – 4,3 mmol/L

- Trẻ em: 1,8 - 6,4 mmol/L

2.     Ure máu tăng trong các trường hợp sau:

- Chế độ ăn giàu protein;

- Tăng dị hóa protein: sốt, bỏng, suy dinh dưỡng, nhịn đói

- Xuất huyết tiêu hóa;

- Suy thận;

-  Nhiễm trùng nặng

3.     Ure máu giảm trong: 

- Có thai; 

- Viêm gan, Suy gan nặng;

- Chế độ ăn không cung cấp đủ protein…

V.   NHỮNG SAI SÓT VÀ XỬ TRÍ

Nguyên nhân	Sai sót	Xử trí
Bệnh phẩm lấy vào ống chống  đông bằng Ammonium Heparin	Làm tăng kết quả Ure	Không sử dụng loại ống này
Bệnh  phẩm  có  nồng độ Bilirubin tăng, huyết tán, tăng Lipid máu, đang sử dụng thuốc.	Kết quả ít bị ảnh hưởng
Nồng  độ  Ure  ngoài dải đo (0,5- 40 mmol/L)	Sai lệch kết quả	Pha loãng bệnh phẩm

 

QUY TRÌNH 2

QUY TRÌNH ĐỊNH LƯỢNG GLUCOSE

 

I.      NGUYÊN LÝ

Glucose là  carbonhydrat quan trọng nhất  lưu hành trong  máu ngoại vi.

Quá trình đốt cháy glucose là nguồn cung cấp năng lượng cho tế bào,… Glucose máu được định lượng theo phương pháp hexokinase:

Glucose +              ATP     HK    G6P  + ADP

 

G6P                + NADP+   G6PDH                                             Gluconate- 6- P +  NADPH                       +                  H+

II.       CHUẨN BỊ

1.     Cán bộ thực hiện: BS hoặc KTV chuyên ngành Hóa sinh

2.      Phương tiện hóa chất:

- Máy xét nghiệm: máy sinh hóa tự động Olympus AU 640, Beckman Coulter AU 680.

- Thuốc thử sẵn sàng sử dụng:

+ R1: PIPES Buffer, ATP, NAD,…

+ R2: Hexokinase, G6P-DH

- Bảo quản hóa chất ở 2- 8°C đến khi hết hạn sử dụng, 12 tuần khi để trên máy phân tích.

- Các loại hóa chất khác: dung dịch rửa, nước muối sinh lý, hóa chất chuẩn, QC mức 1 và 2.

3.     Người bệnh: được giải thích trước khi thực hiện XN. BN phải được nhịn ăn ít nhất 8 giờ trước khi lấy máu XN. Tốt nhất nhịn ăn sáng và lấy máu vào buổi sáng.

4.     Phiếu xét nghiệm: có đầy đủ thông tin về bệnh nhân: họ tên, tuổi, khoa phòng, chẩn đoán, tình trạng mẫu, tên BS chỉ định, ngày giờ chỉ định, lấy mẫu, nhận mẫu, các loại thuốc đã sử dụng (nếu có).

III.    CÁC  BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Lấy mẫu bệnh phẩm và xử lý mẫu:

- Bệnh phẩm phải được lấy đúng kỹ thuật vào ống xét nghiệm tiêu chuẩn. Có thể sử dụng ống không chống đông ống có chất chống đông bằng EDTA, Li- Heparin.

- Bệnh phẩm được nhận từ các khoa lâm sàng và bộ phận lấy mẫu phòng khám. Nhân viên nhận mẫu lấy thông tin bệnh nhân từ phần mềm quản lý Bệnh viện, in và dán barcode vào ống bệnh phẩm, sau đó cho ly tâm 4000 vòng trong 5 phút trước khi tiến hành kỹ thuật.

- Bệnh phẩm phải được ly tâm, tách lấy huyết thanh, huyết tương ngay. Bảo quản ở 15- 25°C, trong vòng 8 giờ, ở 2- 8°C được 72 giờ. Rã đông một lần.  Để bệnh phẩm (nếu được đông lạnh), chuẩn, QC ở nhiệt độ phòng (20- 25°C) và lắc đều trước khi tiến hành xét nghiệm. Nếu không có điều kiện làm ngay bệnh phẩm nên được cho vào ống chống đông NaF.

1.   Tiến hành kỹ thuật

- Máy xét nghiệm, hóa chất đã được chuẩn trước khi thực hiện phân tích. Kiểm tra chất lượng nằm trong giới hạn cho phép. Thông thường chạy nội kiểm (QC) 2 mức: mức bình thường và không bình thường. Đối chiếu với luật về kiểm tra chất lượng nếu đạt thì tiến hành phân tích mẫu .

- Đưa bệnh phẩm vào phân tích theo protocol của máy.

- Khi có kết quả thì phân tích và đối chiếu với phiếu xét nghiệm, trả, lưu kết quả vào hệ thống mạng Bệnh viện, in phiếu kết quả xét  nghiệm và trả kết quả cho người bệnh đúng thời gian quy định.

IV.NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ

1.     Giá trị bình thường Glucose/Huyết tương:

+ Người lớn: 3.9 – 6.0 mmol/L

+ Trẻ em: 3.3 – 5.6 mmol/L

+ Trẻ sơ sinh: 2.2 – 4.4 mmol/L

2.   Glucose máu tăng trong:

- ĐTĐ; Viêm tụy, ung thư tụy

- U tủy thượng thận.

- Cường giáp,…

3.     Glucose máu giảm trong:

- Suy tuyến yên,

- Suy tuyến giáp

-  Bệnh Insulinoma, Thiếu dinh dưỡng.

V.   NHỮNG SAI SÓT VÀ XỬ TRÍ

Nguyên nhân	Sai sót	Xử trí
Bệnh phẩm để lâu không ly tâm và định lượng ngay gây hiện tượng hủy đường	Làm giảm kết quả. Sau 1 giờ giảm khoảng 5- 7%	Sử dụng chất chống đông NaF để tránh hủy đường.
Lấy máu sau ăn	Làm tăng kết quả	Làm lại mẫu lúc đói
Bệnh phẩm tăng bilirubin, huyết  tán, tăng lipid máu, đang sử dụng thuốc	Kết     quả   ảnh   hưởng không rõ.
Nồng độ > dải đo (0.11- 41.6 mmol/L)	Sai lệch kết quả. Rất ít gặp	Pha loãng bệnh phẩm

QUY TRÌNH 3

QUY TRÌNH ĐỊNH LƯỢNG CREATININ

 

I.      NGUYÊN LÝ

Creatinin là sản phẩm của quá trình thoái hóa creatin phosphate ở cơ. Creatinin được đào thải chủ yếu qua thận. Creatin máu được định lượng theo phương pháp Jaffe (động học hai điểm). Phương trình phản ứng như sau:

Creatinin  + acid pycric           Alkaline     phức hợp vàng cam

II.   CHUẨN BỊ

1.     Cán bộ thực hiện: BS hoặc KTV được đào tạo chuyên ngành Hóa sinh.

2.     Phương tiện, hóa chất

- Máy móc: hệ thống máy sinh hóa Olympus AU640, Beckman Coulter AU680

- Thuốc thử sẵn sàng sử dụng: R1: NaOH, pH stabilizer… R2: Acid Pycric

- Bảo quản ở 2- 8°C đến khi hết hạn sử dụng, 8 tuần khi để trên máy phân tích

-  Các loại hóa chất khác: dung dịch rửa, nước muối sinh lý, hóa chất chuẩn (Calibrator System), QC mức 1 và 2.

3.     Người bệnh: Người bệnh được giải thích và tư vấn trước khi thực hiện XN, tốt nhất là nhịn ăn sáng và lấy máu vào buổi sáng.

4.     Phiếu xét nghiệm: có đầy đủ thông tin về bệnh nhân bao gồm tên, tuổi, khoa phòng, chẩn đoán, tình trạng mẫu, tên BS chỉ định, các loại thuốc đã sử dụng (nếu có)…

III.    CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Lấy mẫu bệnh phẩm và xử lý mẫu:

- Bệnh phẩm phải được lấy đúng kỹ thuật vào ống xét nghiệm tiêu chuẩn. Có thể sử dụng ống không chống đông ống có chất chống đông bằng EDTA, Li- Heparin.

- Bệnh phẩm được nhận từ các khoa lâm sàng và bộ phận lấy mẫu phòng khám. Nhân viên nhận mẫu lấy thông tin bệnh nhân từ phần mềm quản lý Bệnh viện, in và dán barcode vào ống bệnh phẩm, sau đó cho ly tâm 4000 vòng trong 5 phút trước khi tiến hành kỹ thuật.

- Bảo quản ở 2- 8°C trong vòng 7 ngày, ở -20°C được 12 tháng. Rã đông 1 lần. Để bệnh phẩm, chất chuẩn, control ở nhiệt độ phòng (20- 25°C) và lắc đều trước khi tiến hành xét nghiệm.

2.         Tiến hành kỹ thuật:

- Máy phân tích xét nghiệm, hóa chất đã được chuẩn trước khi thực hiện phân tích. Kết quả QC nằm trong giới hạn cho phép tùy thuộc thuốc thử của từng lô hóa chất, control 2 mức: bình thường và bất thường. Đối chiếu với luật về nội kiểm chất lượng nếu đạt thì tiến hành phân tích mẫu.

- Đưa bệnh phẩm vào phân tích theo protocol của máy.

- Khi có kết quả thì phân tích và đối chiếu với phiếu xét nghiệm, trả, lưu kết quả bệnh nhân trên hệ thống phần mềm quản lý Bệnh viện, in và trả kết quả cho người bệnh đúng thời gian quy định.

IV. NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ

1.         Giá trị bình thường

Creatinin/Huyết thanh: + Nam: 62- 106 µmol/L

 + Nữ: 44- 88 µmol/L

 + Trẻ em: 15- 77 µmol/L

2.     Creatinin máu tăng trong:

+ Suy thận và các bệnh về thận

+ Ngộ độc thủy ngân

+ Lupus ban đỏ

+ Ung thư (ruột, bàng quang, tinh hoàn, tử cung, tiền liệt tuyến)

+ Bệnh bạch cầu

+ Bệnh tim mạch: tăng huyết áp vô căn , nhồi máu cơ tim…

3.     Creatinin máu giảm trong: có thai, sản giật …

 

QUY TRÌNH 4

QUY TRÌNH ĐỊNH LƯỢNG ACID URIC

 

I.      NGUYÊN LÝ:

Acid Uric là sản phẩm chuyển hóa cuối cùng của base có nitơ nhân purin. Định lượng acid uric máu bằng phương pháp động học enzym.

                                         Uricase

Acid Uric +2H2O + O2               Allatoin + CO2   + H2O2

2H2O2  +  H+  + TOOS a + 4-aminophenazone   peroxidase Hợp chất màu đỏ + 4H2O

II. CHUẨN BỊ

1.  Cán bộ thực hiện:  Bác sĩ hoặc cán bộ đại học, kỹ thuật viên huyên ngành Hóa sinh.

2.  Phương tiện, hóa chất

- Máy móc: hệ thống máy sinh hóa Olympus AU640, Beckmam Coulter  U680

- Thuốc thử sẵn sàng sử dụng: R1: buffer, TOOS…;R2: Uricase, POD, 4-AAP,…Bảo quản ở 2- 8°C đến khi hết hạn sử dụng, 8 tuần khi để trên máy phân tích

- Các loại dung dịch hệ thống khác: Wash Buffer,

- Chất chuẩn, nước muối sinh lý

- Control: 2 mức level 1 và level 2

- Vật tư tiêu hao: ống lấy máu , kim tiêm , bông cồn , găng tay…

3.     Người bệnh: Người bệnh được giải thích và tư vấn trước khi thực hiện XN, tốt nhất là nhịn ăn sáng và lấy máu vào buổi sáng .

4.     Phiếu xét nghiệm: có đầy đủ thông tin về bệnh nhân bao gồm họ tên, tuổi, khoa phòng, chẩn đoán, tình trạng mẫu, tên BS chỉ định, ngày giờ chỉ định, lấy mẫu, nhận mẫu, các loại thuốc đã sử dụng ( nếu có)…

II.       CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Lấy mẫu bệnh phẩm và xử lý mẫu:

- Bệnh phẩm phải được lấy đúng kỹ thuật vào ống xét nghiệm tiêu chuẩn. Có thể sử dụng ống không chống đông ống có chất chống đông bằng EDTA, Li- Heparin.

- Bệnh phẩm được nhận từ các khoa lâm sàng và bộ phận lấy mẫu phòng khám. Nhân viên nhận mẫu lấy thông tin bệnh nhân từ phần mềm quản lý Bệnh viện, in và dán barcode vào ống bệnh phẩm, sau đó cho ly tâm 4000 vòng trong 5 phút trước khi tiến hành kỹ thuật.

- Bảo quản ở 2 – 8°C trong vòng 5 ngày, ở 20°C được 6 tháng. Rã đông 1 lần. Để bệnh phẩm, chất chuẩn, huyết thanh kiểm tra QC ở nhiệt độ phòng (20 - 25°C) và lắc đều trước khi tiến hành xét nghiệm.

1.     Tiến hành kỹ thuật :

- Máy xét nghiệm, hóa chất đã được chuẩn trước khi thực hiện phân tích. Control nằm trong giới hạn cho phép tùy thuộc vào kỹ thuật, thuốc thử của từng công ty. Thông thường chạy control 2 mức: bình thường và bất thường. Đối chiếu với luật về nội kiểm chất lượng nếu đạt thì tiến hành phân tích mẫu.

- Đưa bệnh phẩm vào phân tích theo protocol của máy. Khi có kết quả thì phân tích và đối chiếu với phiếu xét nghiệm và trả kết quả.

III.    NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ

- Bình thường:

+ Nam: 180 – 420 µmol/L

+ Nữ: 150- 360 µmol/L

- Acid uric máu tăng trong : + Bệnh Goutte

+ Suy thận

+ Nhiễm độc chì , thủy ngân

- Acid uric máu giảm trong : + Bệnh Willson

+ Cơn liệt chu kỳ;                           

+ Xanthin niệu

 

QUY TRÌNH 5

QUY TRÌNH ĐỊNH LƯỢNG PROTEIN TOÀN PHẦN

 

I.   NGUYÊN LÝ

- Định  lượng Protein toàn phần trong  máu của  bệnh  nhân  theo phương pháp so màu

- Nguyên tắc: Phản ứng Biure: Trong môi trường kiềm, những phân tử có từ 2 liên kết peptid trở nên sẽ tạo phức chất với ion Cu++. Protein trong huyết thanh tác dụng với ion Cu++ trong môi trường kiềm tạo phức chất càng cua màu xanh tím. Độ đậm của màu tỷ lệ trực tiếp với nồng độ  protein trong mẫu bệnh phẩm.

II.   CHUẨN BỊ

1.  Cán bộ thực hiện: Bác sỹ hoặc cán bộ ĐH, KTV chuyên ngành Hóa sinh.

2.   Phương tiện, hóa chất

- Phương tiện:

+ Hệ thống máy phân tích hóa sinh hãng Olympus AU 640, AU 680

+ Các ống xét nghiệm chống đông Li-Heparin, EDTA hoặc không chống đông.

+ Bông, cồn, kim tiêm lấy máu, găng tay.

- Hóa chất:

+ Hóa chất làm xét nghiệm Protein toàn phần của hãng Beckman Coulter

+ Hóa chất chuẩn Calibration

+ Huyết thanh kiểm tra của Beckman Coulter.

- Bệnh phẩm: Huyết thanh hoặc huyết tương

3.  Người bệnh: Đã được tư vấn xét nghiệm, chuẩn bị tư tưởng khi khám bệnh, nhịn ăn sáng để lấy máu.

4.  Phiếu xét nghiệm: Được chỉ định xét nghiệm định lượng Protein toàn phần trong máu

III.    CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

- Mẫu bệnh phẩm được dán barcode cùng số với tờ phiếu chỉ định xét nghiệm (không có barcode sẽ được đánh số trên ống nghiệm và phiếu chỉ định).

- Mẫu bệnh phẩm được ly tâm 4000v/ 5 phút, phân phối mẫu vào máy phân tích.

- Phiếu chỉ định được nhập chỉ định bằng hệ thống phần mềm quản lý  dữ liệu Trước khi phân tích, máy phải được thực hiện các bước bảo dưỡng hàng ngày theo quy trình của mỗi ngày.

- Cài chương trình trên máy theo protocol của máy: Chỉ làm khi bắt đầu triển khai xét nghiệm trên máy và khi có thay đổi giá trị trong chương trình cài đặt.

- Dựng đường chuẩn: được làm khi bắt đầu triển khai xét nghiệm trên máy, khi thay đổi một trong các yếu tố: nồng độ chuẩn mới, thuốc thử mới, thay bóng đèn hay thay cóng phản ứng và khi thấy kết quả kiểm tra chất lượng không đạt.

- Mẫu huyết thanh kiểm tra chất lượng, mẫu bệnh phẩm định lượng protein toàn phần được phân tích trên máy phân tích sinh hóa tự động hãng AU 640, AU 680 theo protocol của máy.

- Mẫu bệnh phẩm chỉ được chạy trên máy phân tích khi kết quả kiểm tra chất lượng đạt được độ chính xác và xác thực trong giới hạn cho phép và không vi phạm các luật của quy trình kiểm tra chất lượng.

- Duyệt kết quả: Người phân tích có trách nhiệm kiểm soát kết quả trên máy phân tích trước khi in qua hệ thống máy tính hoặc điền vào phiếu xét nghiệm lưu trong phần mềm quản lý số liệu.

IV.    NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ

- Trị số bình thường: 66- 87 g/L.

- Protein toàn phần máu tăng trong:

+ Mất nước (nôn, tả, mất mồ hôi, sốt cao kéo dài).

+ Đa u tủy xương.

+ Bệnh Waldestrom.

+ Bệnh Sarcoid

- Protein toàn phần máu giảm trong:

+ Bệnh thận (suy thận, hội chứng thận hư, viêm cầu thận)

+ Mất protein qua da (bỏng)

+ Tăng hủy protein (tiểu đường nặng, nhiễm độc tuyến giáp,  suy kiệt do K)

+ Bệnh gan (viêm gan, xơ gan)

QUY TRÌNH 6

QUY TRÌNH ĐỊNH LƯỢNG ALBUMIN

 

I.      NGUYÊN LÝ

Định  lượng Albumin trong  máu của  bệnh  nhân theo phương pháp so màu.

II.   CHUẨN BỊ

1.  Cán bộ thực hiện: BS hoặc cán bộ ĐH, KTV chuyên ngành Hóa sinh

2.   Phương tiện, hóa chất

- Phương tiện: Máy xét nghiệm AU 640, AU680

- Hóa chất: Hóa chất xét nghiệm Albumin, chất chuẩn Albumin, chất kiểm tra chất lượng Albumin.

3.     Người bệnh:

- Người bệnh cần được giải thích về mục đích của việc lấy máu để làm xét nghiệm, bệnh nhân cần được chuẩn bị nhịn ăn ít nhất 10h trước khi lấy máu, bệnh nhân tránh căng thẳng mất ngủ trước ngày lấy máu.

4.     Phiếu xét nghiệm:

- Phiếu xét nghiệm cần ghi đầy đủ thông tin về tên, tuổi, giới tính, khoa, chẩn đoán của bệnh nhân và ghi rõ chỉ định xét nghiệm.

III.    CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1.     Lấy bệnh phẩm

- Lấy 2 mL máu tĩnh mạch vào ống không có chất chống đông hay ống có chất chống đông là Li- Heparin, EDTA. Không dùng các chất chống đông Fluorid. Máu không vỡ hồng cầu, bệnh phẩm ổn định 5 tháng ngày ở 2-8°C, 2,5 tháng ở 15-25°C, 4 tháng ở -15°C đến -25°C.

- Sau khi lấy máu, đem ly tâm 4000 vòng trong vòng 5 phút tách lấy huyết thanh hoặc huyết tương.

- Bệnh phẩm chỉ rã đông 1 lần và phải để bệnh phẩm đạt nhiệt độ phòng trước khi phân tích. Để tránh hiện tượng bay hơi, bệnh phẩm, chất chuẩn, chất kiểm tra chất lượng nên phân tích trước vòng 2 giờ.

2.         Tiến hành kỹ thuật:

- Máy phân tích cần chuẩn bị sẵn sàng để thực hiện phân tích mẫu: Máy đã được chuẩn với xét nghiệm Albumin. Kết quả kiểm tra chất lượng với xét nghiệm Albumin đạt yêu cầu không nằm ngoài dải cho phép và không vi phạm luật kiểm tra chất lượng.

- Cán bộ thực hiện phân tích mẫu nhập dữ liệu về thông tin bệnh nhân và chỉ định xét nghiệm vào máy phân tích hoặc hệ thống mạng.

- Nạp mẫu bệnh phẩm vào máy phân tích

- Ra lệnh cho máy thực hiện phân tích mẫu bệnh phẩm

- Đợi máy phân tích mẫu theo protocol của máy

- Khi có kết quả xem xét đánh giá kết quả sau đó in phiếu xét nghiệm để

trả cho bệnh nhân.

IV.        NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ

- Trị số bình thường: 34-48 g/L

- Albumin máu tăng trong: Mất nước (nôn nhiều, tiêu chảy nặng)

- Albumin máu giảm trong:

+ Bệnh thận (suy thận, hội chứng thận hư, viêm cầu thận).

+ Giảm tổng hợp (bệnh vô Albumin huyết, kém hấp thu, kém dinh dưỡng, viêm gan nặng, xơ gan).

+  Mất  albumin  (bỏng,  tổn  thương  rỉ  dịch,  bệnh đường  ruột  mất protein), ung thư, nhiễm trùng.

 

QUY TRÌNH 7

ĐỊNH LƯỢNG GLOBULIN

 

I.      NGUYÊN LÝ

Định lượng Globulin trong máu của bệnh nhân bằng cách tính toán dựa trên thông số về định lượng Protein toàn phần và Albumin.

II.   CHUẨN BỊ

1.  Cán bộ thực hiện: Bác sỹ hoặc cán bộ đại học, kỹ thuật viên chuyên ngành Hóa sinh.

2.     Phương tiện, hóa chất

- Phương tiện: Máy xét nghiệm Olympus AU 640, Beckman Coulter AU 680

- Hóa chất: Hóa chất xét nghiệm Protein toàn phần và Albumin, chất chuẩn Protein và Albumin, chất kiểm tra chất lượng Protein toàn phần và Albumin.

3.     Người bệnh:

Người bệnh cần được giải thích về mục đích của việc lấy máu để làm xét nghiệm, bệnh nhân cần được chuẩn bị nhịn ăn ít nhất 10h trước khi lấy máu, bệnh nhân tránh căng thẳng mất ngủ trước ngày lấy máu…

4.     Phiếu xét nghiệm:

Phiếu xét nghiệm cần ghi đầy đủ thông tin về họ tên, tuổi, giới tính, khoa, chẩn đoán của bệnh nhân và ghi rõ chỉ định xét nghiệm, thông tin về tình trạng mẫu, ngày giờ chỉ định, láy mẫu,  nhận mẫu.

III.    CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1.     Lấy bệnh phẩm:

- Lấy 2 mL máu tĩnh mạch vào ống không có chất chống đông hay ống có chất chống đông là Heparin, EDTA. Không dùng các chất chống đông Fluorid. Máu không vỡ hồng cầu, bệnh phẩm ổn định 5 tháng ngày ở 2- 8°C, 2,5 tháng ở 15- 25°C, 4 tháng ở -15°C đến -25°C.

- Sau khi lấy máu, đem ly tâm 4000 vòng trong vòng 5 phút tách lấy huyết thanh hoặc huyết tương.

- Bệnh phẩm chỉ rã đông 1 lần và phải để bệnh phẩm đạt nhiệt độ phòng trước khi phân tích. Để tránh hiện tượng bay hơi, bệnh phẩm, chất chuẩn, huyết thanh kiểm tra chất lượng nên phân tích trước vòng 2 giờ.

2.     Tiến hành kỹ thuật:

- Máy phân tích cần chuẩn bị sẵn sàng để thực hiện phân tích mẫu: Máy đã được chuẩn với xét nghiệm Protein toàn phần và Albumin. Kết quả kiểm tra chất lượng với xét nghiệm Protein toàn phần và Albumin, đạt yêu cầu không nằm ngoài dải cho phép và không vi phạm luật kiểm tra chất lượng.

- Cán bộ thực hiện phân tích mẫu nhập dữ liệu về thông tin bệnh nhân và chỉ định xét nghiệm vào máy phân tích hoặc hệ thống mạng.

- Nạp mẫu bệnh phẩm vào máy phân tích.

- Ra lệnh cho máy thực hiện phân tích mẫu bệnh phẩm.

- Đợi máy phân tích mẫu theo protocol của máy

- Khi có kết quả xem xét đánh giá kết quả sau đó in phiếu xét nghiệm để trả cho bệnh nhân. Kết quả nếu không được máy tự động tính toán thì tính theo công thức sau:

Globulin = Protein toàn phần - Albumin

IV.    NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ

- Trị số bình thường: Globulin: 34- 48g/L

- Globulin máu tăng trong: Các trường hợp viêm cấp hoặc mạn, đa u tủy xương.

Globulin máu giảm trong: trường hợp suy giảm miễn dịch, bỏng, nặng….